Almost a local

3 oktober 2018 - Ifakara, Tanzania

Zoals overal vliegt ook hier de tijd. Na een maand kan ik zeggen dat het hier (te) warm is, mijn kleren plakken eigenlijk constant aan mijn lijf. Toch wen ik eraan, ik begin rond 07.00 uur wanneer het nog enigszins koel is. Ifakara is al ontwaakt als ik met mijn fiets naar school ga.         Bedrijvigheid all over the place, erg leuk! In de avond koelt het vanaf half 7, als de zon onder gaat, een beetje af. Een half uurtje later is het donker, zeg maar zwart ;). Almost a local..... ik eet Ugali, sjouw van alles op mijn fiets, kom standaard overal te laat (maar daar was ik al goed in :) en raak aardig gewend aan het slow slow tempo hier. Het wordt nu toch echt tijd om de moedertaal, Swahili, te gaan leren!
Ik ben aardig gesetteld. Ik heb nu een buurman dus de askari (nachtwaker) is niet meer nodig. Ik voel me hier sowieso wel veilig.

Eetgewoonten
Het idee om zelf te koken komt nog niet echt van de grond. Overdag eet ik op school. Rond 11 uur krijgen de kinderen thee met brood, mandazi (een soort donut) of cassava (een eetbare wortelknol die gekookt wordt). Rond 2 uur is het tijd voor de lunch.  Vaak Ugali met bonen en vegetables. Ugali is een brij gemaakt door maïs te stampen en het maïsmeel er uit te persen. Het wordt gerold tot een bal en gegeten met de handen. Soms met Dagaa erbij, kleine visjes die gefrituurd worden. Ugali wordt afgewisseld met rijst en fruit. De variatie is ver te zoeken, uiteraard ook vanwege het budget. Je begrijpt dat ik soms snak naar een boterham met kaas! 's Avonds rond 8 eet ik vaak met Godlove buiten de deur. Afrikaans eten met vlees of vis als toevoeging. Ik raak er aan gewend. Bij een lodge hier in de buurt is het mogelijk een beefsandwich of andere soorten sandwich te krijgen. Erg lekker maar ook vrij prijzig, zelfs voor hier. Een ander lokaal gerechtje is chips majai, een pannenkoek van gebakken frites en ei. Er zijn 2 kleine supermarktjes in de buurt. Koffie en Nutella staan bovenaan mijn lijstje. Het verse fruit wat hier op iedere hoek van de straat te krijgen is is heerlijk! Watermeloen, papaja, ananas, banaan, sinaasappels en straks weer mango seizoen. Ook veel kraampjes met tomaten, komkommer, ui, paprika en eieren. In de ochtend zet ik koffie en eet ik brood, helaas alleen wit brood te krijgen (Fem ;)). Ik hoop een oventje aan te schaffen zodat ik zelf bruin brood kan bakken. Ik heb het geluk dat ik voor mijn deur verse chapati (plat brood gemaakt van tarwemeel) en sambusa (gefrituurd driehoekje van bladerdeeg met aardappel, groente of vlees erin) kan kopen. De dames die dit bereiden zitten op een kleedje op de grond en doen goede zaken.

Ik ga proberen je weer een beetje mee te nemen in mijn belevenissen.
Donderdag 13 september
We krijgen aardig inzicht in de administratie. Vandaag een briefje opgesteld voor de ouders om gegevens van de kinderen te achterhalen. Alles wordt bijgehouden in schriftjes maar is niet volledig. Ook de ontvangsten van de schoolfees en het eten wordt handmatig bijgehouden. Introductie van Exel staat op de planning. In de middag naar de immigration office geweest. Corruptie is ook hen niet vreemd. Om het proces te starten voor een verblijfsvergunning moet eerst mijn toeristenvisum omgezet worden in een business visum. Daar willen ze mij wel bij helpen als ik 70 USD neer wil leggen. Normaal gesproken betaal je voor een business visum 200 euro maar aangezien de centen hier in de zak verdwijnen kan het ook op deze manier. De office bevindt zich hier in Ifakara en men weet al snel dat ik hier langer verblijf, meedoen aan deze gang van zaken is een vereiste als je vriendjes wilt blijven. In dit geval ben ik zelfs goedkoper uit maar het is toch een dingetje...
Nadat mijn verblijfsvisum geregeld is kan ik een workpermit aan gaan vragen.

Vrijdag 14 september
De kinderen hebben nog vakantie wat mij de tijd geeft wat kleine dingen te regelen. Batterijen halen voor de klokken in de klas, een aanbetaling doen bij de fundi voor mijn kast, een usb-stick kopen. Ondertussen draait de verffabriek op volle toeren en staan de meeste bureautjes in de grondverf. In de middag heb ik met Godlove een school bezocht. KingCollins wordt gerund door een Tanzaniaanse dame en is in 10 jaar tijd uitgegroeid tot een primaire school van 250 leerlingen. Ook zijn ze gestart met een secundaire school. Mooie locatie maar ik vind het erg groot. Veel kinderen zijn boarding leerlingen, zij verblijven op het complex en gaan enkel in de vakanties naar huis.
Goede schoolresultaten zijn belangrijk, het zorgt ervoor dat kinderen uit de wijde omtrek zich inschrijven.  Vaak wonen leraren vlakbij de school en is extra werk of het geven van avondlessen hen niet vreemd. Leuk om de school te zien in ieder geval en wat ideetjes te pikken.

Weekend
Relaxed weekend gehad. Bij een lodge gezeten om schoolzaken te bespreken en koffie te drinken. Leuke reacties ontvangen op mijn 1e verhaaltje van mijn blog :).  Vers fruit gehaald op de markt. Kennis gemaakt met Hadidja, een dame die mijn was gaat doen iedere week op de zondag! Tja, een klein beetje luxe moet ik mezelf wel gunnen en ik houd de mensen hier aan het (betaalde) werk. 
Op zondag is het kerkdag. Het geloof is iets waar ze zich volledig aan over geven, of ze nu Moslim zijn of Christian. Er wordt luid gepreekt, veel gezongen en gedanst. Het zou goed zijn als mensen hier iets meer geloof zouden hebben in zichzelf in plaats van enkel te vertrouwen op God. Maar goed, dat is mijn mening...  's Middags een wandelingetje gemaakt in de buurt langs huisjes zonder elektriciteit en waar je toch al snel een uurtje moet lopen om  vervolgens terug te keren met een emmer water op je hoofd.

De werkweek in de schoolvakantie
Maandag met Lakia een proposal geschreven voor de schoolfees voor het nieuwe schooljaar wat start in januari 2019. We hebben besloten het schoolgeld niet te verhogen maar wel een aantal wijzigingen door te voeren. Het uniform wordt via de school geregeld, wat best tijdrovend is. Kindjes worden gemeten, op de markt wordt stof gekocht, dan op weg naar de fundi. Iedereen die hier iets maakt wordt een fundi genoemd, of je nu metselt, bureautjes maakt of kleding. Het uniform moet opgehaald worden en dan komt de ouder weer langs om contant af te rekenen. We hebben bedacht dat we het hele uniform verhaal doorschuiven naar de ouders :) Natuurlijk gaan we dat op de komende ouderavond netjes melden. Een 2e verbetering zal het openen van een aparte schoolrekening zijn voor de schoolfees. We gaan ouders min of meer verplichten het schoolgeld (per kwartaal) via de bank over te maken. Dit betekent dat ouders naar de bank moeten om het geld te storten op de rekening van de school. Nu gaat alles contant, ook de betaling voor het eten. Dat scheelt straks veel bezoekjes van ouders onder schooltijd. Op dinsdag nog maar even wat bureautjes geverfd, zwart deze keer. Het is een behoorlijke klus. Bij dezelfde fundi een bestelling gedaan voor het meubilair van de nursery klasjes (4 t/m 6 jaar). Hier kiezen we voor losse stoeltjes en tafeltjes. Kindjes zitten nu vaak nog op de grond op een mat of op plastic stoeltjes. Echt geen doen! Met teacher Hilary (male, 29 jaar) overleg gehad over materialen die nodig zijn voor het nieuwe schooljaar. Behalve een schoolbord, een leerboek voor de teacher en exerciseboekjes voor de kinderen is er niet veel. Het lijstje is lang.... een globe en landkaarten voor aardrijkskunde bijvoorbeeld, woordenboeken voor Engels en Kiswahili, allerlei lenzen en meters voor science. Zonder betaling van schoolgeld kunnen deze materialen niet aangeschaft worden. 
Mijn beste vriend in de avond is mijn anti-insect Deet spray. Zonder ga ik de deur niet uit haha. Ook onmisbaar is mijn staalborstel (nou ja, een iets zachtere variant). Een must als ik niet wil dat mijn voeten net zo zwart worden als de nacht.
Het fietstochtje naar school is ook op woensdag weer leuk. Aan de Afrikaanse jongens die "love you"en "miss you" naar je hoofd slingeren raak ik gewend. Even langs de fietsenmaker geweest om mijn fiets te pimpen. Nieuw zadel erop en een mandje. Aangezien het hier noodzakelijk is om 2 handen aan je stuur te houden is een mandje een pre voor het vervoeren van mijn tas, fles water en alle spulletjes voor de school. Bedankt Ruud en Jacobine voor de inhoud van de koffer! De kinderen zijn blij met de Engelse boekjes, de potloden, Duplo en alle andere leuke en nuttige dingen. In de avond spreek ik vaak af met Godlove en eten we ergens een Afrikaanse hap.
Op donderdag is de school leeg, even geen bijlessen, geen kindjes en geen leraren. Kan ik mooi nog even los op mijn geliefde bureautje's. De verf deadline ga ik niet halen maar aan het einde van de dag staan de desks toch in de klassen, geverfd of niet. Op de terugweg naar huis is er ineens een enorme stortbui, eerst begint het te waaien en dan komt het met bakken uit de lucht. Zand + regen = modder en gelukkig is er thuis mijn douche. Op vrijdag rommel ik een beetje aan. Mailtjes beantwoorden, nieuws checken, beetje lezen. In de middag toch nog even naar de school. Kleine inventarisatie gemaakt van de reparatie klusjes. Deuren die klemmen, gaten in de vloeren van de klas, wat stucwerk hier en daar. Never a dull moment. Aan het einde van de dag raak ik aan de praat met mijn buren en proberen zij mij woordjes in Swahili te leren. En weer denk ik dat het nu toch echt tijd wordt om de taal te leren. 's avonds tijd voor een biertje met Godlove

Alweer weekend
Mijn social life staat op een laag pitje, geen feestjes, geen kermis Langeraar, geen ontbijtjes bij Barista of een bakkie bij een vriendin. In plaats daarvan hebben we gewoon teacher meeting op zaterdag :) (don't worry ik haal het wel in). Om 10.00 uur zijn er 2 leraren van de 6. Om half 11 druppelt nummer 3 binnen en na wat heen en weer gebel volgt ook de rest. Afspraken maken gaat hier net even anders. Het is dat ik al bijna een local ben anders had ik het toch echt niet getrokken. Nu blijf ik vrij rustig en beginnen we gewoon wat later. Het is belangrijk om iedereen bij elkaar te hebben en een aantal begin doelen te stellen. Ik merk dat het niveau van de Engelse taal verschilt per persoon. Een aantal kunnen het niet of maar half volgen. Dat wordt nog een uitdaging. Terug thuis speel ik een spelletje mini pool met mijn buurjongens. Ik ben niet fit op zondag, hoofdpijn en spierpijn. Meteen denk ik aan Malaria maar ik heb geen koorts dus besluit ik het even aan te kijken.
Ik ga naar Anna om haar dochters bellenblaas te brengen die ik beloofd heb. Anna en Stefan komen uit Zwitserland en zijn 2 jaar in Ifakara met hun 2 meisjes van 3 en 5. Anna werkt bij IHI (Ifakara Health Institute), ze doen hier onderzoek naar HIV en Malaria en behandelen ook mensen. Ik heb hun ontmoet tijdens mijn bezoek ik januari. Toch al op de koffie. .. Anna is brood aan het bakken, bruin brood! Lekker! Een oventje komt bovenaan mijn lijstje. Daarna fiets ik even door naar Lakia, ze woont samen met haar dochter van 3 vlakbij de school. Ze heeft een pittige tijd gehad na het vertrek van Janne eind maart en alle wisselingen op school. Lakia is 27 jaar en manager/headteacher.
Ze heeft een leuk huisje op een goede plek. We halen chips majai en kletsen wat. In de avond toch even bloed prikken voor Malaria, de uitslag is negatief.

De 1e schooldag na de vakantie
Ik tel 46 kindjes op de vroege maandagochtend. De rest zal komende week ergens binnendruppelen, dat is hier niet vreemd. Sommige kinderen zijn op familiebezoek buiten Ifakara, andere hebben geen schoolgeld. De 4e term moet worden voldaan en dat geeft voor veel ouders problemen. Ze laten hun kinderen thuis totdat er wel geld is. Zodra de oogst van de rijst binnen is bijvoorbeeld. Juf Adelina van de nursery klas is naar een begrafenis en aangezien er geen vervanging is worden all kleintjes in 1 lokaal gezet. Het moet maar voor vandaag. De dag verloopt nogal chaotisch, timeschedules die niet kloppen, leraren die niet op tijd in de klas zijn, kinderen die overal rondlopen. Maar ik heb me voorgenomen enkel te observeren en dat is wat ik doe. Om 16.10 uur aan het einde van de schooldag staan er 2 punten bovenaan. De timeschedules op orde krijgen is hoofdzaak. Er is een curriculum beschikbaar waarin staat welk niveau de kinderen moeten beheersen in welke klas en hoeveel uur er bijvoorbeeld wiskunde gegeven moet worden per week. Daar moet ik even voor gaan zitten. De 2e uitdaging is het niveau van de leraren te bepalen. Met 5 klassen is dat best een klus. De nursery zal even moeten wachten, prioriteit ligt bij de klassen 1 t/m 5. Het onderwijssysteem in Tanzania kent 7 jaar primary school (klas 1 t/m 7), bij ons een jaar korter (groep 3 t/m 8). In klas 4 en 7 zijn er examens, beetje vergelijkbaar met de Cito toetsen denk ik. Na het primaire onderwijs volgt secundair. Form (klas)1 t/m 4 voor ordinary en form 5 en 6 voor advanced. De leeftijden per klas verschillen hier, een kind in klas 1 kan 7 jaar zijn maar ook 10. Het ligt er maar net aan wanneer ze voor het eerst naar school komen. Sommige komen van een government school waar het niveau een stuk lager is en alle lessen worden gegeven in Swahili. Ze kijken naar het niveau van het kind en daar wordt de klas bij gezocht, leeftijd is minder belangrijk. Praktische punten zijn er ook. Er is een scheidingswandje nodig tussen klas 4 en 5, totaal maar 9 kinderen maar nu bij elkaar in 1 klas. Dat is met lesgeven niet echt handig. Ook een overkapping om de kinderen in de schaduw te kunnen laten eten is nodig. Nu wordt er in de klas gegeten en zit en rent iedereen een beetje door elkaar heen. Met lunchtijd eet ik Ugali tot groot genoegen van Lakia.
Mijn hoofd zit vol voor vandaag, ik fiets naar huis en doe niets meer :)

Dag 2
Vandaag zijn er 58 kinderen. De observatie gaat gewoon verder. Ik overleg met Godlove over de praktische dingen en haal een paar extra sloten voor de lokalen en de keuken. Er zijn 2 dames die voor het eten zorgen, Sauda en Mariam. Opslag van de rijst, bonen, bloem, suiker etc. is op kantoor omdat hier een goed slot op de deur zit. Er moet steeds heen en weer gelopen worden tussen kantoor en de keuken wat snel verholpen is met een slot voor de keuken. Nu nog planken en een goede tafel zodat de dames alles op kunnen bergen. Ondertussen maak ik mij een beetje zorgen over class 1 en 2. Een combi klas met 20 kinderen. De vraag is of juf Fatuma geschikt is voor deze pittige groep. Qua orde gaat dat denk ik wel lukken maar ik twijfel over haar niveau en uitspraak van de Engelse taal. We gaan het zien. Er is tijd voor een spelletje in de klas en ook wordt er voorgelezen uit een Engels boekje. Ik moet alles aansturen en dat is best pittig. Leraren weten bijvoorbeeld dat er boekjes zijn maar je moet ze er toch nog op wijzen en het bijna voordoen. Het is geen onwil maar puur de creativiteit en kennis die ontbreekt. Slow, slow...

Halverwege de week  
Ik doe vanochtend rustig aan. Kook wat water in mijn pannetje en maak koffie. Nog lekker koel buiten, ik pak mijn boek en denk even niet aan de school. In de middag staat er sport op het programma, ik koop wat kleine balletjes onderweg en wordt door blije kindjes ontvangen. Ook heb ik duplo mee voor de kleintjes en leuke plastic beestjes. Sommige kijken alleen, geen idee wat ze ermee moeten doen. Godlove is druk met de registratie van de school. Veel eisen vanuit de government, waarvan sommige eisen ook nogal eens veranderen. In de avond kookt Julian voor ons. Hij gaat in oktober weer studeren in Dar es Salaam en maakt zich nu nuttig door allerlei klusjes te doen. Julian is 27, bij gebrek aan schoolgeld zit er enige tijd tussen zijn secondaire school en de vervolgopleiding. Sommige jongeren stoppen na Form 4 en zijn dan rond de 18 jaar. Vaak proberen ze zelf iets op te zetten, hebben een fruitkraam, zijn fietsenmaker, rijden op een piki piki (motor) of bajaji (tuktuk) om mensen te vervoeren, zijn straatverkopers, of lassen ramen aan elkaar langs de straat.  

Donderdag 27 september
Het is heet! Veel stof, veel rook van alle kookplaatsjes buiten. Mijn ogen en keel branden soms, ik hoop dat dat een kwestie van wennen is. 
Op school heb ik mij verdiept in het examen van class 4. Omdat onze school nog niet geregistreerd is gaan onze 4 leerlingen tijdelijk naar een andere school in de buurt om daar deel te nemen aan de examens. Iedere week is er een TOD, een teacher on duty, diegene is verantwoordelijk voor alle zaken in en buiten de klas. Van morningspeech tot het regelen van drinkwater in de klas en afsluiten aan het einde van de dag. Sommige kids worden laat opgehaald, je wordt gewoon geacht te wachten ook al is dat soms half 6! Door middel van simpele spelletjes en de klas, domino en memory, leer ik de kinderen een beetje kennen. Leuk!

Vrijdag
De 3e teachermeeting staat op het programma. Op vrijdag is de laatste les om 15.00 uur afgelopen en kunnen we beginnen. Het lijkt kinderachting maar het werkt goed om dingen als regels voor de kinderen en aandachtspunten voor de leraren op te schrijven en in de klassen en staffroom te hangen. We bespreken de timeschedules, passen ze aan en gaan er maandag mee draaien. Wat opvalt zijn de vele vrije uren. Er wordt geen invulling aan gegeven door de leerkrachten, kinderen moeten maar een beetje uitzoeken wat ze doen. Deze uren ontstaan doordat de dagen erg lang zijn, van 08.00 tot 16.10 uur. Na de parentmeeting die binnenkort volgt gaan we de tijden aanpassen. Tot 15.00 uur is lang genoeg. De kleintjes gaan dan op woensdag na de lunch naar huis. We spreken af wie er verantwoordelijk is voor de sporturen, religie en debate. Na een uurtje sluiten we af en kan het weekend beginnen.

In het weekend ga ik met Lakia naar het postkantoor. De school heeft een P.O. box wat ik kan gebruiken. Nog geen pakket, maar ik heb vernomen dat het spoedig komt! Ik kon het niet laten om ook nu naar de school te gaan en het tussenwandje voor klas 4 en 5 te verven.
De overkapping voor de lunch is zo goed als af. Afwerking en tafels plus banken volgen snel. Ik ga langs de stationary om de timeschedules uit te printen. Dat blijkt nogal een sociaal gebeuren. Niemand heeft haast. Je wordt overal gevraagd even te gaan zitten. Er is ook niet echt een volgorde van iemand die aan de beurt is. Wel grappig.
Zondag ga ik met Lakia en dochter Brightness (Bri in short) naar de lokale ijswinkel. We nemen ons voor om dit er toch minimaal wekelijks in te houden. We gaan daarna nog op zoek naar een koelkastje en belangrijker de prijs ervan. Blijkt dat je voor ca. 100 euro er wel één kan kopen. 

De 2e schoolweek
Zodra ze je zien stormen ze op je af, klimmen op je, slaan hun armen om je benen heen. Vooral de kleintjes doen dat.
Met een beetje aandacht en aai over hun bol zijn ze tevreden. Sommige lopen nog rond met de duim in de mond. Nu de briefjes met de gegevens van de kinderen terugkomen naar school zie ik dat er kinderen zijn van nog maar 3,5 jaar oud, er is er zelfs een van 3. Dat is echt te jong. Vanaf het nieuwe schooljaar is 3 jaar en 10 maanden de minimale leeftijd. 
We testen de nieuwe schaduwplek voor de thee en lunch. Dit moet in 2 groepen omdat het anders te krap is. Er zijn er inmiddels 72. Dit blijkt nog niet zo eenvoudig te zijn. Om er enige structuur in aan te brengen bespreek en schrijf ik later op de dag "How to organize". Wat voor ons simpel lijkt is het hier zeker niet. Toch ben ik ervan overtuigd dat het na een aantal keer oefenen prima zal verlopen. Zo ook voor de timeschedules en de regeltjes voor de kids die nu in de klassen hangen. Als ik in de middag thuis kom ie er geen stroom, dit blijft zo tot de nacht. Eigenlijk moet je hier voor zorgen dat je telefoon en laptop altijd opgeladen is :) Godlove en ik lopen naar een eettentje in de buurt.

Op dinsdag 2 oktober geef ik de eerste 2 lessen Engels lezen in class 3. Heel leuk! Het niveau verschilt enorm. De kinderen zijn tussen de 8 en 10 jaar oud. Ik lees voor en laat ze daarna om beurten zelf lezen. Door vragen te stellen over het verhaal merk je al snel hoeveel ze begrijpen. Ik probeer daarna de vele boekjes die we nu al hebben te labelen op niveau en class. Een kleine bibliotheek zou geweldig zijn in de toekomst. Je moet natuurlijk wel blijven dromen....
Via Stefan heb ik een contact gekregen voor mijn lessen Swahili. Het moet er nu maar eens van komen. Donderdag om 17.00 uur heb ik mijn 1e les! Jacqueline Mushi, een Swahili teacher hier uit de buurt gaat mij 3 uur in de week les geven. De dinsdag, donderdag en zaterdag ga ik even terug in de schoolbanken. Ik ben benieuwd.

Woensdagochtend doen Godlove en ik aan house hunting op de fiets. Het huis waar ik nu zit huur ik voor 4 maanden. De bedoeling is om vanuit de stichting een volunteerhuisje te bouwen zodat er altijd een plek is voor mensen om te komen en voor mij om voorlopig in te wonen. We zijn aan het kijken wat handig is. Een stukje land kopen en daar op bouwen? Een bestaand huisje kopen? Veel huisjes hier zijn niet af, wellicht een mogelijkheid om te kopen en daarna af te bouwen. Ook hier is land dichterbij het centrum en een mainroad fors duurder dan iets verder weg. Na een ochtendje op pad hebben we in ieder geval een beetje een idee. Ik ga door naar school waar ik met Lakia heb afgesproken om de registratie van de kids digitaal te krijgen. Veel komt hier niet van terecht. De uitleg over de sportuurtjes en invulling daarvan is afgelopen vrijdag op de meeting niet echt begrepen. Lichtelijk frustrerend maar wat kan je doen. Ik stuur de klassen 1 tot 5 met hun leraren naar een sportveld in de buurt. Achteraf blijkt dat je toestemming had moeten vragen om dit veld te gebruiken. Zelf blijf ik met de juffies van de nursery op het schoolpleintje, verdeel de kids in 3 groepen en improviseer met de spellen. Het is leuk en iedereen is enthousiast maar toch, poeh poeh ze kunnen hier nog weinig zelf. Aan het einde van de dag roep ik even de leraren bij elkaar voor een korte evaluatie. Volgende week weer een nieuwe kans.

Gedurende de tijd dat ik hier nu ben heb ik veel contact met Michel van Vrienden van Afrika. Veel dingen moeten besproken en geregeld worden en het is fijn om dat nu vanuit hier te kunnen doen. Eind februari komen "de mannen" Guy, Jef en Michel op werkbezoek! Heel gaaf! Natuurlijk plannen ze dan ook een paar tripjes en nemen ze veel spulletjes mee. Ik kijk er naar uit.

Ik hoop dat jullie het leuk vonden om weer een beetje mee te leven. Het schrijven ervan is dat in ieder geval zeker ook al is het tijdrovend haha. Mpaka baadaye! Oftewel tot later xxx


  

Foto’s

27 Reacties

  1. Mirjam Damen:
    3 oktober 2018
    Lieve Syl , wat heb je al veel gedaan afgelopen maand!
    Fijn om je belevenissen te lezen.
    Groet en dikke kus Mirjam
  2. Sandra theuns:
    3 oktober 2018
    Hoi Syl wat mooi wat en dat je dit en heel leuk om het te lezen. Succes met alles. Groetjes Sandra
  3. Niko:
    3 oktober 2018
    Sylvia,
    ik lees met belangstelling jou berichtjes.
    Je bent er lekker zoet mee, met al die schoolzaken.
    Sterkte en veel plezier daar, want ook dat moet je hebben.
  4. Kris:
    3 oktober 2018
    Leuk weer Syl! Je vermaakt je voorlopig nog wel 😉
  5. Sandra Krougman:
    3 oktober 2018
    Wow! wat een verhaal Syl! Ben echt zo trots op je hoe je sommige dingen van je af kan laten glijden ook als het voor jou niet zo voelt. En al die dingen die je oppakt, gewoon omdat íemand het moet doen... je bent een topper! XXX
  6. Leybra:
    3 oktober 2018
    Ha Lieve Syl,
    Wat super leuk om jou leven in Tanzania zo te volgen en een beeld te krijgen van hoe het daar gaat. Wat heb je al veel gedaan. Succes!!!
    liefs dikke kus Leybra
  7. Marianne Ackx:
    3 oktober 2018
    Jeetje Syl wat heb je al in een maand tijd veel beleefd en gedaan voor de kindjes.
    Leuk om het via je verhaal mee te beleven. Go for iT woman
  8. Judith:
    3 oktober 2018
    Hoi Syl, wat een druk leven heb je daar en wat is er veel te doen! Leuk je dagindeling te volgen. heel veel succes weer en tot de volgende ....
  9. Gepke:
    3 oktober 2018
    Hoi lieverd, wat heerlijk om weer te lezen over al je ervaringen, ondernemingen, en plannen. Het zijn er genoeg!!
    Goed bezig👌🏻👊🏻💪🏻.
    Je schrijft leuk!
    Wat een prachtige foto's erbij. Mooi om te zien allemaal.
    Succes weer met alles en you go girl😍
  10. Bob:
    3 oktober 2018
    Trots op je Syl. Wat een onderneming zeg!
  11. Bianca:
    4 oktober 2018
    Hi Syl, wat een avontuur, ontzettend leuk. Omdat Ik hier hier Canada op een school werk kan Ik makelijk aan school material komen, ook leesboeken. Laat maar weten wat je nodig hebt. Xox
  12. Jacobine en Ruud:
    4 oktober 2018
    Wat goed Sylvia hoe jij alles benadert en in het licht kan zien van Afrika. En dan toch zacht pushen naar nieuwe regels en schema's, klasse! Een betere persoon konden wij niet wensen, ga zo door, trots op jou!
  13. Mariëlle:
    4 oktober 2018
    Stoere vrouw, ik vind het zo knap hoe je daar aan de slag bent!
  14. Nel:
    4 oktober 2018
    Hè Sylvia heel fijn om te horen hoe je daar aan het werk ben je maakt wel heel veel maar ik mis je nog steeds bij archeon en ik zie graag je volgende bericht te geniet xxxxx
  15. Brenda:
    4 oktober 2018
    Hi Syl, wat ben je toch goed bezig. Zó leuk om je blog te lezen. Succes met alles en ik wacht met veel plezier je nieuwe verhaal af :) xx
  16. Annette:
    4 oktober 2018
    Wow, meis, observeren met de handjes op de rug! Super knap! Maar wat een geweldig verhaal weer Syl. Zo mooi om van de zijlijn mee te genieten. Succes met alles, en de taalcursus! Trots op je. Xxx
  17. Conny:
    5 oktober 2018
    Hoi lieve Syl,
    Wat een geduld moet je hebben. Super veel respect voor wat je allemaal doet. Heel leuk om je blog te lezen. Ik kijk al uit naar de volgende. Een dikke knuffel😘
  18. Sandra:
    5 oktober 2018
    Hey Syl,
    Gefeliciteerd met mama xx Fijn je net even telefonisch gesproken te hebben. Zo was je er toch een beetje bij, helaas kun je vanavond niet mee uit eten. Maar jij hebt lekker heerlijk fruit daar. Heel veel succes met de Swahili lessen!! xx San.
  19. Jan:
    5 oktober 2018
    Hey Syl,
    Ik heb je foto's en video bekeken. Ik heb veel respect voor jou wat je allemaal voor de kinderen doet. Heb je al een leuke zwager voor mij uitgezocht? Veel succes, het gaat je goed. Dikke knuffel Jan
  20. Miranda:
    6 oktober 2018
    Hey lieve Syl,
    Ooooowww wat heerlijk om jouw verhalen te lezen!! Je schrijft zo ontzettend leuk. Ik zie het bijna allemaal voor me. Zo fijn om het op grote afstand een iniminie beetje "mee t beleven". Dikke knuffel xxxxxx
  21. Carola Verweij:
    7 oktober 2018
    Hey die Syl,
    Wat een leuke verhalen, maar petje af hoor. Effe snel regelen zoals wij dat altijd doen zit er echt niet in. Maar o zo leuk en fijn wat je allemaal doet. Ik blijf je volgen. Succes xxx
  22. Jef nuytemans:
    7 oktober 2018
    He Sylvia, wat hebben we weer genoten van uw verhaal, heel vlotjes geschreven en dus 'vlotjes' te lezen. Veel respect voor uw inzet daar in het verre Tanzania. We kijken graag uit naar uw volgende verhaal. Mpaka Baaday. XXX Jef & Rina
  23. Willem Hassoldt:
    8 oktober 2018
    Goedendag Sylvia, wat een mooi logboek, wat een belevenis. Het leven lijkt hier in Nederland heel wat geforceerder, maar dat kan jij beter inschatten. Gun jezelf de tijd, dat je daar bent en geniet. Veel plezier en blije groet.
  24. I. Van Mastrigt:
    9 oktober 2018
    He Syl,
    Wat een mooie verhalen! Super leuk om mee te mogen lezen over jou, het leven in Tanzania, de school, de kinderen en alles wat op je pad komt. En toekijken?? Goed hoor! Maar ik lees tussen de regels door dat de eerste gym (lessen) spelletjes al gegeven zijn door jou. Easy going klinkt heerlijk, maar is vast ook heeeeel lastig kan ik mij zo voorstellen.
    Lieve Syl pas goed op jezelf, schrijf de leuke verhalen vooral verder zodat ik / wij mee kunnen lezen en mee kunnen genieten van alles wat jij meemaakt!
    De doos is inmiddels onderweg.....Hoop dat je 'm voor kerst mag ontvangen (hahaha):-)
    Is die oven al geregeld om dat lekkere brood te bakken? Wat kost een oven?
    Geniet van al dat lekkere fruit! Jammie.
    Kijk uit naar je volgende verhaal!
    liefs IsabelleXX
  25. Roediegoo:
    10 oktober 2018
    Jambo Sylvia, in gedachten kan ik mij goed verplaatsen hoe het daar toe gaat Sylvia! wat geweldig voor onze school wat je daar allemaal doet. we keep in touch!!!! Salamu Ruud
  26. Sylvia:
    10 oktober 2018
    Jambo! Heel leuk al jullie reacties lieve volgers. Bedankt!
    Die zwager laat nog even op zich wachten denk ik Jan ;)
    xxx
  27. Chantal:
    21 oktober 2018
    Syl! Wat leuk om je verhalen te lezen! Ontzettend tof wat je allemaal aan het doen bent daar. En petje af voor de manier waarop jij je alweer helemaal hebt ingeburgerd (Ugali, Dagaa, ik ben nog niet overtuigd). Veel succes en plezier nog! Ik wacht je volgende verhaal af. Liefs Chantal